Azərbaycanın tanınmış şahmatçısı Türkan Məmmədyarova Fanat.Az-a müsahibə verib.
Qrossmeyster qarşıdakı ölkə çempionatı, son vaxtlar kölgəyə çəkilməsinin səbəbi və qardaşı Şəhriyar Məmmədyarov barədə sualları cavablandırıb.
- Türkan xanım, son vaxtlar sizi şahmat yarışlarında görmürük. Bu durğunluq nə ilə bağlıdır?
- Sonuncu dəfə milli komanda ilə 2021-ci ildə İspaniyanın Sitjes bölgəsində sürətli formatda keçirilən dünya çempionatında oynamışam. Doğru qeyd etdiniz ki, ötən il mənim üçün tam durğunluq oldu. Bu da ailə məsələləri ilə bağlı idi. Övladlarım böyüyür. Onlara daha çox diqqət ayırmalı oluram.
- Bu il dönüş etmək fikriniz var?
- Bəli. Bu illə bağlı qarşıma hədəflər qoymuşam.
- Bu mənada ilkin məqsəd ölkə çempionatında fərqlənmək olar. Siz artıq 11 ildir ki, ölkə çempionu ola bilmirsiniz.
- Sonuncu ölkə çempionatında reytinqdə məndən geri olan gənc şahmatçılara uduzdum. Azərbaycan çempionatında sürprizlər çox olur. Təəssüf ki, mən də vacib məqamlarda reytinqdə geridə olan şahmatçılara uduzub geri düşürəm.
Çoxları bilmir ki, mən ən gənc yaşda qadınlar arasında ölkə çempionatının qalibi olan şahmatçıyam. 2003-cü ildə heç 14 yaşım tamam olmamışdı. Ondan sonra da daha iki dəfə çempion olmuşam. Bəli, sonuncu nailiyyətimdən artıq 11 il keçib.
- Çempionatın qalibi olacaq şahmatçı il ərzində milli komandanın yer alacaq. Bir müddətdir millidən uzaq düşdüyünüzü nəzərə alsaq, bu baxımdan çempionatdakı qələbə ikiqat əhəmiyyət kəsb etməlidir...
- Öncədən rəsmi açıqlanmasa da, Azərbaycan çempionatında qalib olan şahmatçı adətən milli komandanın heyətinə düşür. Ancaq mən demək olar ki, hansısa sürpriz şahmatçının birinci olduğunu xatırlamıram. Sürpriz adətən ikinci, üçüncü yerlərlə bağlı olur. Çalışacağam, maksimum yaxşı nəticə göstərim.
- Oğlunuz Attila kiçik yaşlılar arasında Azərbaycan çempionu, yarışın gümüş medalçısı olub. Gələcəyini necə görürsünüz?
- Ona çox inanıram. Çünki özü çox həvəslidir. Hələ lap erkən yaşlarından şahmata çox meyillidir. Mənim istəyimlə məşğul olsaydı, gələcəyi barədə bu qədər ümidli olmazdım.
- Yoxsa ikinci Şəhriyar Məmmədyarov yetişir?
- Niyə də olmasın?! Ola bilər. Biz də ona ümidliyik elə. Attilanın oyun tərzi də Şəhriyara çox bənzəyir. Çox böyük şahmat fantaziyası var. Baxanda düşünürsən ki, sanki Şəhriyarın davamçısı yetişir
- Bu il Bakıda olduqca mötəbər turnir - Dünya Kuboku keçiriləcək. Hazırda həmin yarışla bağlı düşüncələriniz nədir?
- Qatılmağı çox istərdim. Mən indiyədək cəmi bir dəfə Dünya Kubokunda iştirak eləmişəm. O da çox pis zamana - pandemiya vaxtına düşdü. Yaxşı hazırlaşa bilmədim. Bakıda keçirildiyindən, yarış bu dəfə ikiqat həyəcanlı olacaq.
- Dünya Kubokunda baş mükafatının Bakıda qalması sizə görə nə dərəcədə realdır?
- Qadınlarda bir elə inanmıram, açığı. Kişilər bacarar. Şəhriyar və Teymur bunu bacaracaq gücdədirlər. Amma bu da var ki, Dünya Kuboku bir qədər fərqli, sürprizli yarışdır. Formatın da burada rolu çoxdur.
- Qardaşınız Şəhriyar Məmmədyarovdan gözləntiləriniz nədir? Onun hələ də dünya şahmat tacını Azərbaycana gətirmək gücündə olduğunu düşünürsünüz?
- Şəhriyarın yaşı imkan verir ki, hələ bir müddət də yüksək tempdə oynasın. Şəhriyar 2018-ci ildə böyük geridönüş etmişdi. Həmin il o, 2800 reytinq xalını keçmişdi. Məncə, o, yenə bunu bacarar. Şəhriyar bu gün də dünya şahmat tacı uğrunda oynamaq gücündədir.
- Son illər qadın şahmatındakı uğurlar daha çox diqqət çəkir. Yüksəliş açıq-aydın nəzərə çarpır. Lakin kişilərlə bağlı vəziyyət fərqlidir. Sizcə, niyə belədir?
- Açığı, bu, geniş mövzudur. Mənə görə şahmatçıların özünün öyrənmək, artırmaq istəyi, ambisiyası olmalıdır. Biz ailədə belə görmüşük, məsələn.