Bəşəriyyət sürətlə əqli geriləmə yaşayır

14:16 22.03.2025 728
Bəşəriyyət sürətlə əqli geriləmə yaşayır

Müasir cəmiyyət intellektual inkişaf səviyyəsində əhəmiyyətli dəyişikliklər yaşayır və bu dəyişikliklər COVID-19 pandemiyasından çox əvvəl başlayıb.

Aztibb.az xəbər verir ki, beynəlxalq PISA (Beynəlxalq Şagirdlərin Qiymətləndirilməsi Proqramı) testlərinin nəticələri göstərdiyi kimi, əqli geriləmə prosesini 2010-cu ildən izləmək olar.

Araşdırmaya görə, inkişaf etmiş ölkələrdə yetkin əhalinin dörddə biri əsas riyazi problemləri həll etməkdə çətinlik çəkir, ABŞ-da isə bu rəqəm 35 faizə çatır. Bundan əlavə, uzun müddət bir işə cəmləşə bilməyən 18 yaşlı gənclərin sayı demək olar ki, iki dəfə artıb. Sorğuda iştirak edənlərin yarısı ildə yalnız bir kitab oxuya bilib. Bir çox tədqiqatçı və jurnalist diqqətin və zehni qabiliyyətin bu sürətlə azalmasının səbəbini müasir texnologiyaların: smartfonlar, sosial şəbəkələr və TikTok-da izlədikləri qısa videolar ilə əlaqələndirirlər.

Ancaq problem daha dərində ola bilər. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin biologiya fakültəsinin antropologiya kafedrasının dosenti Stanislav Drobışevski, neandertalların beyin həcminin orta hesabla müasir insanlarınkından daha böyük olduğuna bildirib. Müasir cəmiyyət kollektiv intellektə arxalanır və resurs tutumlu neyronları ilk növbədə peşəkar bilik və bacarıqlara sərf edir.

Eyni zamanda, bir paradoks da var: intellektual böhrandan danışılsa da, teatrlar, filarmoniyalar, sərgi salonları tez-tez dolu olur, gənclər isə aktiv şəkildə ikinci və üçüncü ali təhsil alır, ssenaristlik kurslarına gedir, şəhərin qəhvəxanalarında həvəslə noutbukda işləyirlər. Bu ziddiyyət onu göstərir ki, hər şey o qədər də aydın deyil.

Bəzi ekspertlər hesab edir ki, cəhalətin artmasının səbəbləri beyindəki bioloji dəyişikliklərdə deyil, sosial-mədəni tendensiyalardadır. “Asan pul” və “zəhmətsiz yaşamaq” ideallarının yayılması, həmçinin aşağı giriş həddi ilə əyləncə məzmununun üstünlüyü insanlarda dərin bilik və tənqidi düşüncənin artıq lazım olmadığını hiss etdirir. Bununla belə, sual qalır: bu, intellektin ümumi azalmasının sübutudur, yoxsa sadəcə müasir cəmiyyətdə dəyişən prioritetlərin əksidir?
Oxşar xəbərlər

XƏBƏR LENTİ

19:30

Savadsız cəmiyyət dinə söykənər

11:23

Ən çox və ən az nikah qeydə alınan rayonlar...

11:02

İsmayıllıda zəlzələ baş verib

10:55

Polis əməliyyat keçirdi, 9 nəfər SAXLANILDI - FOTO

07:20

Toxunmayın qazilərimizə, onlar canlı şəhidlərdir!

21:56

DİN sürücülərə xəbərdarlıq etdi

21:50

SON DƏQİQƏ: Rusiya hərbi yük təyyarəsi İrəvana endi - KREML SUSUR

14:25

Xameneinin Azərbaycana nifrətinin əsl səbəbi – İsrail KİV

12:04

"Respublika" və "Xalq" qəzetləri birləşdirldi - FƏRMAN

11:58

Ermənistandan açıqlama: Əbu-Dabi görüşü "Sülhün kəsişməsi" layihəsinə uyğundur

11:08

Ermənistanda rus əsgəri başından vuruldu

10:52

Bir daha Seyid Əzim Şirvani haqqında

22:19

AB-dən Əliyev-Paşinyan görüşünə reaksiya

22:12

Əliyev-Paşinyan görüşündə ümumi razılıq əldə olunub

13:33

Bakı və İrəvan Abu-Dabidə ortaq düşmənə qarşı birləşdi

12:57

Biz işdən çıxardırıq, məhkəmə geri qaytarır... - Emin Əmrullayev

12:47

Əliyev-Paşinyan görüşü - Sülh müqaviləsi olacaqmı?..

19:31

Hüquq müdafiəçisinin həbs müddəti uzadıldı

15:59

Azərbaycanın Ombudsmanından cavabı gözləyirəm - Moskalkova

13:25

Bankların kredit oyunu - Böyük məbləğlər, yüksək faizlər

13:19

Rusiya Ermənistana ordu yığır – Məqsəd...

13:30

Pezeşkian Azərbaycanla bağlı bu iddianı rədd etdi

13:12

DTX-dən təcili əməliyyat... Əhali diqqətli olsun

12:59

Azərbaycanlıları qoruyun! - Çeçen və rus xalqına çağırış - VİDEO

12:42

Qarabağa səfər müddəti artırıldı

12:36

Moskvada "miqrant ovu" davam edir - 500 nəfər saxlanıldı...

09:47

Türkiyədə şəhid olan hərbçilərin sayı artdı

19:45

Kreml həyasızlıq etdi, Əliyev 3 həftə dözdü, sonra... - Kopıtko

19:32

Pezeşkian türklərin ana dilində yazıb-oxumaq haqqını müdafiəyə qalxdı

13:28

Niyə Araz Ağalarov: Kreml Azərbaycana bağlı milyarderi girov götürüb?..

12:52

"Ordumuz qərbdədir, Bakını “yerinə oturtmaq" çətin olacaq"

12:04

İlham Əliyev Əhmədbəyli-Füzuli-Şuşa yolunun açılışında... - FOTO

18:18

Rusiya OMON-un dəhşətləri - Zorakılıqlar dövlət sifarişidir

14:25

Rusiyalı deputat cinayətlərinə haqq qazandırır: Üzr istənməyəcək...

Sabunçu tunelində ölən Elnurun görüntüsü... - VİDEO

Bayrağa bu qədər biganəlik olmaz!
Ağdaş rayonundakı bayraq meydanı viranəni xatırladır - VİDEO